Spor ve Müzik Arasındaki İlişki

Antrenman Sırasında Müziğin Etkisi Var Mı? 

Müzik, insanlık tarihi boyunca bireyleri hem zihinsel hem de duygusal açıdan etkileyen, onları harekete geçiren güçlü bir sanat biçimi olmuştur. Günümüzde bu güçlü etki, spor ve egzersiz alanlarında da performansı artırıcı, motivasyonu destekleyici ve psikolojik rahatlama sağlayıcı bir araç olarak giderek daha fazla öne çıkmaktadır. Peki, üniversite öğrencilerinden profesyonel sporculara kadar geniş bir yelpazede, müziğin sportif uygulamalar üzerindeki etkisi hangi değişkenlere göre farklılık gösteriyor?

Yalova Üniversitesi öğrencilerinin katılımıyla gerçekleştirilen bir araştırmanın bulgularını ve literatürdeki diğer Türk akademik çalışmalarını bu blog yazımda sizin için bir araya getirmeye çalıştım.

Yalova Üniversitesi'nde öğrenim gören 225 öğrenci üzerinde yürütülen bu çalışma, öğrencilerin sportif uygulamalar sırasındaki müzikle kurdukları ilişkinin demografik değişkenlere göre nasıl değiştiğini incelemeyi amaçlamıştır.

Araştırmacılar: Ahmet Birlik, Serdar Geri, Halitcan Tezgin ve Muhammet Aktaşöz. Kullanılan Ölçek: Karayol ve Turhan (2020) tarafından geliştirilen ve üç alt boyuttan (Motivasyon, Fiziksel Güç ve Performans, Psikolojik Sağlamlık) oluşan "Sportif Uygulamalarda Müziğin Etkisi Ölçeği".


Temel Bulgular: Cinsiyet ve Yaş Anlamlı Fark Yaratmıyor

Araştırmanın sonuçları, müziğin sportif uygulamalardaki etkisinin cinsiyet ve yaş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediğini ortaya koymuştur. Bu bulgu, Albay, Çebi ve Veysel (2022) ve Ekiz ve Atasoy (2021) gibi Türk akademisyenlerin daha önceki çalışmalarıyla da uyumludur; bu çalışmalar da cinsiyet ve yaşın spora bağlılık veya müziğin etkisinde anlamlı fark yaratmadığını belirtmiştir.

Ancak, Bektaş ve Demir (2022)'in mücadele sporları üzerine yaptığı çalışmada, "fiziksel sağlamlık" alt boyutunda cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık bulunduğu tespit edilmiştir.


Fark Yaratan İki Önemli Değişken

Araştırmada, müziğin etkisinde anlamlı farklılıkların gözlemlendiği iki temel değişken şunlardır:

1. Haftalık Egzersiz Sıklığı

  • Haftada üç kez egzersiz yapan bireylerin, müzikten daha olumlu yönde ve daha fazla etkilendiği belirlenmiştir. Bu durum, düzenli ve orta sıklıkta spor yapanların, müzikle kurdukları ilişkinin daha verimli olduğunu gösteriyor.

2. Dinlenilen Müzik Türü

  • Rock-Rap müzik dinleyen katılımcıların, diğer müzik türlerini tercih edenlere göre daha yüksek fiziksel güç ve psikolojik sağlamlık puanlarına sahip olduğu tespit edilmiştir.

  • Slow müzik dinleyenlerin ise ölçek toplam puanlarının Rock-Rap dinleyenlere göre anlamlı düzeyde düşük olduğu görülmüştür.

  • Bu bulgu, Koç ve Koç (2023)'un çalışmasıyla da desteklenmektedir; bu çalışmada müzik türü değişkenine göre fiziksel güç ve performans, psikolojik sağlamlık ve motivasyon alt boyutlarında anlamlı farklar bulunmuştur. Kartal ve Ergin (2018) de sporcuların doğru müzik seçimiyle performanslarını yükselttiklerini belirtmiştir.

Sonuç ve Öneriler

Sonuç olarak, müziğin sportif performans üzerindeki etkisi çok boyutludur ve bireylerin sadece fiziksel gücünü artırmanın ötesinde, zihinsel dayanıklılığı güçlendirme, ruhsal rahatlama sağlama ve kişisel motivasyonu tetikleme gibi faydaları bulunmaktadır.

Araştırmacılar, bu çok boyutlu faydaları en üst düzeye çıkarmak için şu önerilerde bulunmuşlardır:

  • Bireysel Tercih Önemlidir: Spor ortamlarında bireysel tercihlere uygun müzik kullanımının teşvik edilmesi.

  • Branşa Uygun Seçim: Spor branşına uygun müzik seçimi yapılması.

  • Eğitim Aracı Olarak Kullanım: Ritim ve hareket senkronizasyonu için müziğin bir eğitim aracı olarak kullanılması.

  • Antrenman Odaklılık: Rekabet dışı antrenmanlarda müzik kullanımına öncelik verilmesi.

  • Tüm Aşamalar: Müziğin ısınma ve soğuma aşamalarına dahil edilmesi.


Kaynakça

Albay, F., Çebi, A. İ., ve Veysel, G. (2022). Spora Bağlılığın Üniversite Öğrencilerinde Etkileri. Rol Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 91-98.

Altun Ekiz, M., ve Atasoy, M. (2021). Sportif Uygulamalarda Müzik: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Mediterranean Journal of Sport Science, 4(2), 241-250.

Bektaş, M., ve Demir, O. (2022). Mücadele Sporları ile İlgilenen Bireylerde Müziğin Psikolojik Sağlamlık, Performans ve Motivasyon Üzerine Etkisi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), 417-428.

Birlik, A., Geri, S., Tezgin, H., & Aktaşöz, M. (2025). Üniversite Öğrencilerinin Spor Sırasındaki Müzik Algısı: Sportif Uygulamalarda Müziğin Etkisi Ölçeği ile Bir Değerlendirme. Spor Eğitimi ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-31.

Karayol, M., ve Turhan, M. O. (2020). Impact of Music in Sportive Activities Scale (IMSAS): Validity and reliability assessment. African Educational Research Journal, 8(2), 297-304.

Kartal, A. ve Ergin, E. (2018). Dinlenilen Farklı Tempo Müziklerin Futbolcularda Aerobik ve Anaerobik Performansa Etkisinin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(3), 149-157.

Koç, H., ve Koç, Ö. (2023). Sportif Uygulamalarda Müzik ve Spora Bağlılık: Spor Merkezi Üyeleri Üzerine Bir Araştırma. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 65-81

Resim Gemini Aİ

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Arthur Schopenhauer Aşkın Metafiziği Kitap Alıntıları

Türkiye'de Spor Ekonomisinin Geçmişi ve Geleceği

Benjamin Franklin’in 13 Kişisel Erdemi